Cách tự nhiên giúp nam giới giảm nguy cơ vô sinh

Bác sĩ Trương Nguyễn Minh Tuấn, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Quận 8 TP HCM, cho hay khoảng 40% trường hợp vô sinh có nguyên nhân từ nam giới. Phần lớn là do tinh trùng ít, dị dạng, thậm chí không có tinh trùng.

Theo bác sĩ Tuấn, có nhiều yếu tố trong lối sống hiện đại ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng, làm giảm khả năng sinh sản của nam giới, tăng nguy cơ vô sinh. Điển hình là thói quen tiêu thụ thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ, béo phì, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, các chất kích thích, lười vận động, mặc đồ bó sát, môi trường làm việc nhiệt độ cao hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại… Xây dựng lối sống khoa học và điều độ là những cách tự nhiên có thể giúp nam giới cải thiện sức khỏe sinh sản, hạn chế nguy cơ vô sinh.

Chế độ dinh dưỡng lành mạnh

Nam giới nên có chế độ dinh dưỡng khoa học để bảo vệ sức khỏe sinh sản. Chế độ ăn thiếu vi chất như axit amin và kẽm có thể làm giảm sinh tinh. Dưới đây là một số thực phẩm tốt cho nam giới.

Hàu giàu kẽm, cần thiết cho quá trình sản xuất tinh trùng. Cá hồi dồi dào axit béo omega-3 giúp tăng số lượng và khả năng di động của tinh binh. Các loại rau như rau chân vịt (bina), măng tây, cà chua, đậu lăng, các loại quả và hạt như bơ, quả óc chó, hạt bí ngô, ngũ cốc… cung cấp nhiều loại vitamin, khoáng chất. Chocolate cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa và L-arginine – hợp chất giúp cải thiện số lượng và khả năng vận động của tinh trùng.

Nam giới nên tránh thực phẩm chế biến sẵn, các món ăn làm từ đậu nành hoặc từ sữa giàu chất béo, rau củ quả nhiễm độc hoặc dư lượng thuốc bảo vệ thực vật… bởi chúng ảnh hưởng không tốt đến chất lượng tinh binh.

Duy trì vận động phù hợp

Nam giới vận động thể lực phù hợp như đi bộ, chống đẩy hoặc bài tập cơ đơn giản có tác dụng kích hoạt các hormone như endorphin và lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục, thúc đẩy ham muốn. Vận động nên duy trì đều đặn để đạt hiệu quả cao.

Thường xuyên rèn luyện thể dục cũng kiểm soát chỉ số khối cơ thể (BMI) phù hợp, dao động 18,5-23, cải thiện khả năng sinh sản. Theo các nghiên cứu, chỉ số BMI quá cao hoặc quá thấp có thể ảnh hưởng chất lượng tinh trùng, dẫn đến các vấn đề khó khăn trong thụ thai tự nhiên. Thừa cân, béo phì có thể ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng di động và mật độ của chúng trong tinh dịch.

Tránh tiếp xúc nhiệt độ cao

Nhiệt độ ở bìu thường thấp hơn khoảng 3 độ C so với cơ thể. Bộ phận sinh dục của nam giới thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao trong thời gian dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình sản xuất tinh trùng, giảm số lượng và khả năng di chuyển, tăng tỷ lệ bất thường về mặt hình thái của tinh trùng.

Nam giới nên mặc quần áo rộng rãi, thoáng khí, tránh mặc quần lót hoặc quần chật để giảm nguy cơ tích nhiệt, hạn chế tắm nước nóng, xông hơi trong thời gian dài. Uống nhiều nước để điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Nên sử dụng quạt, máy điều hòa và nghỉ ngơi ở những nơi mát mẻ.

Hạn chế tiếp xúc chất độc hại

Môi trường làm việc ô nhiễm, thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại, thuốc trừ sâu, phóng xạ… làm tăng nguy cơ tinh trùng dị dạng hoặc các vấn đề bất thường khác. Nam giới nên trang bị các đồ bảo hộ chuyên dụng, tuân thủ các quy định an toàn nhằm hạn chế tối thiểu những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe nói chung và khả năng sinh sản nói riêng. Trường hợp làm việc trong những môi trường nguy cơ cao, nam giới nên cân nhắc trữ đông tinh trùng để bảo tồn chức năng sinh sản.

Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, tránh chất kích thích

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng nam giới thường xuyên hút thuốc lá (ngay cả thuốc lá điện tử hoặc tiếp xúc khói thuốc lá thụ động) có chất lượng tinh trùng thấp hơn người bình thường. Sử dụng ma túy, chất kích thích có thể làm giảm số lượng tinh trùng và nồng độ testosterone trong máu.

Tương tự, rượu bia ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng mỗi lần xuất tinh. Càng uống rượu nhiều, nguy cơ ảnh hưởng tinh trùng càng cao. Bác sĩ Tuấn khuyên nam giới chỉ nên uống nhiều nhất 4 ly rượu mỗi tuần, bỏ thuốc lá hoàn toàn, không sử dụng các loại chất gây nghiện.

Tránh stress

Lo lắng, stress kéo dài có thể giải phóng các hormone glucocorticoid làm giảm nồng độ testosterone cũng như khả năng sản xuất tinh trùng, gây các bất thường hình dạng và hạn chế khả năng di động của tinh binh.

Một số cách đơn giản giúp giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng tinh trùng mà nam giới có thể áp dụng tại nhà như duy trì hoạt động thể chất bằng thiền định, yoga, chạy bộ, ăn uống lành mạnh, tăng cường nhiều rau củ quả tươi, ăn ngủ đúng giờ giấc…

Quan hệ tình dục đều đặn

Nhiều người cho rằng hạn chế xuất tinh là cách để tinh trùng khỏe mạnh. Tuy nhiên bác sĩ Minh Tuấn cho biết xuất tinh điều độ có thể tối đa hóa khả năng vận động của tinh trùng cũng như tăng sự gắn kết vợ chồng. Nam giới duy trì quan hệ tình dục 2-3 lần một tuần được xem là đều đặn, có lợi cho sức khỏe sinh sản.

Trường hợp nam giới kết hôn một năm và quan hệ tình dục đều đặn mà chưa có con nên đến trung tâm hỗ trợ sinh sản để khám. Khi được chẩn đoán nguyên nhân vô sinh hiếm muộn liên quan đến bệnh lý, nam giới được chỉ định can thiệp điều trị bằng phương pháp phù hợp giúp sớm có con, giảm chi phí.

Hoài Thương